เรื่องที่สอบถามมา เป็นมาตรฐานการประเมินปกติที่ต้องดำเนินการในการประเมินและเป็นสากลทั่วโลก ก็คือ แม้อาคารก่อสร้างมานานหลายสิบปีแล้ว แต่การประเมินต้องประมาณว่าถ้ารูปทรง วัสดุ ฯลฯ แบบเดียวกันหรือใกล้เคียงกัน สร้างใหม่ในวันนี้เป็นเงินเท่าใด แล้วค่อยหักค่าเสื่อมราคาตามอายุอีกที
จากเหตุผลว่า หากเราใช้ราคาก่อสร้างเมื่อ ณ วันก่อสร้างจริง มาหักค่าเสื่อมราคาเลยนั้น จะไม่สะท้อนราคาที่แท้จริง เพราะเราประเมินราคาในวันนี้ครับ ยกตัวอย่าง
บ้านไม้สัก สร้างเมื่อ 50 ปีที่แล้ว อาจแค่ 200,000 บาท หากนำมาหักค่าเสื่อมเลย อายุ 50 ปี สมมติ 50% (ปีละ 1.0%) มูลค่าจะเหลือเพียง 100,000 บาทเท่านั้น ซึ่งจะไม่เป็นธรรมกับเจ้าของอาคาร เพราะหากเอาไปขายในท้องตลาด ราคาคงได้มากกว่านั้นมาก
แต่หากพิจารณาว่าด้วยรูปทรง วัสดุแบบนี้ จ้างเขาสร้างใหม่ ณ วันนี้ด้วยเงิน 2.0 ล้านบาท และหักค่าเสื่อมราคา 50% คงเหลือ 1.0 ล้านบาท พอที่จะนำไปเทียบเคียงกับการขายบ้านไม้เก่าในท้องตลาดได้ที่ 1.0 ล้านบาท เป็นต้น ครับ
จึงเป็นที่มาว่าทำใมต้อง ประมาณค่าก่อสร้างใหม่ ณ วันนี้เป็นหลักก่อน
มูลนิธิประเมินฯ