ดร.โสภณ พรโชคชัย (www.facebook.com/pornchokchai)

          คนไทยชินกับการซื้อบ้านมือหนึ่งเพราะหลงเชื่อว่าของใหม่จะดี ๆ เฮง ๆ แต่ความจริงบ้านมือสองนั้นถูกกว่าและดีกว่าโดยเปรียบเทียบ
          แต่เดิมเราไม่ค่อยสนใจบ้านมือสองกันนัก ท่านทราบไหมว่า ณ พ.ศ. 2553 ซึ่งเป็นปีที่ 28 ปีนับแต่เราฉลองกรุงเทพมหานครครบรอบ 200 ปี (ใน พ.ศ. 2525) นั้น มีบ้านใหม่เกิดขึ้นในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑลถึง 3.3 ล้านหน่วย ในขณะที่ใน 200 ปีแรกมีอยู่เพียง 1.0 ล้านหน่วยเท่านั้น อุตสาหกรรมบ้านมือหนึ่งมีขนาดใหญ่มาก นักพัฒนาที่ดินจึงมีอิทธิพลมาก รัฐบาลก็มุ่งช่วยเหลืออุตสาหกรรมนี้เป็นหลัก ประกอบกับชาวบ้านเองเมื่อนึกจะซื้อบ้านก็มุ่งสนใจซื้อบ้านมือหนึ่ง (“ซิง ๆ”) เพราะจะได้ “เฮง ๆ”
          แต่ “กงกรรมกงเกวียน” บ้านมือหนึ่งในวันวานก็จะกลายเป็นบ้านมือสองในวันนี้ กลุ่มผลประโยชน์อีกกลุ่มที่เกี่ยวข้องก็คือสถาบันการเงินที่รับจำนองหรือยึดบ้านมือหนึ่งในอดีต ก็จำเป็นต้องผ่องถ่ายขายทรัพย์สินที่เป็น non-performing asset (NPA) อย่างมีประสิทธิภาพ จะได้ไม่ “มันจุกอก” ตายเสียก่อน บ้านมือสองจึงกลับกลายเป็นความสนใจอีกครั้งหนึ่ง โดยเฉพาะประเด็นกลไกที่มีประสิทธิภาพในการผ่องถ่ายขายบ้านมือสอง
          ในการขายบ้านมือสองนั้น เราควรขายตามสภาพ แต่ผู้ขายโดยเฉพาะสถาบันการเงินอาจต้องการจะขายโดยคิดจากต้นทุนที่ยึดมาบวกดอกเบี้ยและค่าดำเนินการต่าง ๆ ซึ่งในบางครั้งกลับแพงกว่าราคาซื้อขายจริงในท้องตลาด ทำให้การขายไม่มีประสิทธิภาพ ในบางขณะถ้าสถาบันการเงินยังขายไม่ได้ก็เก็บไว้ก่อน เพราะหวังจะ “ซื้อเวลา” เพื่อรอให้ราคาเพิ่มสูงขึ้นในอนาคต
          กรณีนี้ควรมีการประเมินค่าทรัพย์สินตามหลักวิชาที่โปร่งใสและเชื่อถือได้ สามารถให้ความมั่นใจกับผู้ซื้อได้ ก็จะเป็นประโยชน์อย่างมหาศาลต่อผู้ซื้อ อย่าลืมว่าการขายได้เร็ว จะเป็นประโยชน์ต่อทุกฝ่าย ไม่ใช่ต่อฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง
          แต่บางทีปวดหัว. . . ประมูลบ้านแล้วยังต้องขับไล่เอง การที่ผู้ซื้อบ้านประมูล จะต้องไปไล่ผู้อยู่อาศัยเดิมออกไปเอง ซึ่งเป็นการสะท้อนประสิทธิภาพการจัดการที่ไม่สมควรจะเกิดขึ้นเลย ความจริงบ้านที่จะประมูลควรปลอดผู้อยู่อาศัยแล้ว เคลียร์เรื่องต่าง ๆ แล้วจึงค่อยนำไปประมูลมากกว่า เพื่อที่ผู้ซื้อจะตัดสินใจได้เร็วโดยไม่ลังเลและไม่ยุ่งยากใจในภายหลัง
          นี่แหละครับ หากเราสามารถตั้งราคาขายอย่างเป็นธรรม จัดการประมูลได้อย่างมีประสิทธิภาพ และสามารถส่งมอบทรัพย์สินอย่างโปร่งใสแก่ผู้ซื้อ โอกาสที่จะผ่องถ่ายขายบ้านมือสองเพื่อช่วยการหมุนเวียนของเศรษฐกิจบนพื้นฐาน win-win แก่ทุกฝ่ายก็จะเกิดขึ้น
          อย่าลืมนะครับ ท่านผู้สนใจซื้อบ้าน ต้องพยายามดูบ้านมือสองบ้าง ถูกและดี มีมากมาย ถ้าจะยึดเป็นอาชีพในการซื้อบ้านเก่ามาปรับปรุงขายใหม่ แบบ “ใส่ตะกร้าล้างน้ำ” ก็ยังทำได้เลยครับ แต่ต้องทำการบ้าน ออกแรงสำรวจให้ดี ๆ
          ในท้ายสุดนี้ผมขออนุญาตประชาสัมพันธ์ข่าวอันเป็นสิริมงคล คือผมในนามของมูลนิธิประเมินค่าทรัพย์สินแห่งประเทศไทย จะจัดการประกวดเรียงความชิงโล่รางวัลพระราชทานสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เรื่อง “ดอนเมือง: แนวทางการใช้ประโยชน์สูงสุดเพื่อชาติ” ผู้ชนะยังได้รางวัล 30,000 บาท มีทั้งระดับประชาชน นักศึกษาและนักเรียน และยังมีรางวัลปลอบใจอีกเพียบ หมดเขต 31 สิงหาคม ศกนี้นะครับ